Dil altı tükürük bezi şişmesi, geçici veya uzun vadeli olabilir. Çocuklarda nadiren görülse de genellikle yetişkinlerde daha sık rastlanmaktadır. Dil altı tükürük bezleri, ağızda başlayan mekanik sindirimin bir parçasıdır. Çiğneme esnasında yemeklerin daha kolay sindirilmesi amacıyla salgı üretirler. Ayrıca ağızdaki bakteri dengesinin korunmasında ve dişlerin çürümesinin engellenmesinde önemli bir rol oynarlar.
Dil altı tükürük bezi şişmesinin birçok nedeni olabilir. Direkt olarak kişiyi etkilemese bile, dile temas eden bu şişlikler rahatsızlık verebilir. Uzun süre devam eden şişliklerin mutlaka incelenmesi gerekmektedir. Tükürük bezlerinin ağızdaki yeri çene ve kulak altı bölgelerde bulunmaktadır. Olası şişme nedenleri aşağıdaki gibidir:
Nedenler
- Dil altı tükürük bezi şişmesinin ana kaynağı genellikle iltihabi bir durum olabilir. Bu tip şişme durumlarında tanı ve tedavinin oluşturulabilmesi için şişliğin ne kadar zamandır var olduğu ve sürekli tekrar edip etmediği önemlidir. Şişlik meydana geldiğinde yemek yeme esnasında çiğneme zorluğu, nadiren ateş ve halsizlik, ağız içi yaralar ve kızarıklık, çene ve kulak altı lenf bezlerinde şişlik meydana gelebilir. Bu şişliklerin nedeni, vücudun ağızda oluşan iltihabi duruma karşı gösterdiği tepkiden kaynaklanmaktadır. Bu tip şişmelerde genellikle iltihabi durumu meydana getiren neden belirlenip antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır.
- Tükürük taşı, şişmenin diğer nedenlerinden biridir. Bu taşlar, tükürük bezlerinin dokularının içinde ve salgı kanallarında kalsiyum birikintileri nedeniyle meydana gelir. Bu durum, tükürük bezlerinde meydana gelen en yaygın problemlerden biridir. Dil altı tükürük bezlerinde ise çok nadir görülmektedir.
- Dil altı tükürük bezi şişmesinin diğer bir nedeni ise tümör kaynaklı olabilir. Bu tümörler iyi huylu veya kötü huylu olabilir. Genellikle 30-60 yaşları arasında görülen bu tip tümörler, cerrahi yöntemlerle tedavi edilmeye çalışılmaktadır.
Teşhis ve Tedavi
Dil altı tükürük bezi şişmesinin teşhisi için öncelikle bir doktor muayenesi gereklidir. Muayene sırasında doktor, şişliğin yapısını, büyüklüğünü ve yerini değerlendirir. Gerektiğinde ultrason, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi ileri görüntüleme tekniklerine başvurulabilir.
Tedavi yöntemleri şişliğin nedenine bağlı olarak değişiklik gösterir:
- İltihabi Durumlar: Antibiyotik tedavisi uygulanır. İltihabın kaynağına yönelik ek tedaviler de gerekebilir.
- Tükürük Taşları: Küçük taşlar kendiliğinden çıkabilirken, büyük taşlar cerrahi yöntemlerle çıkarılır.
- Tümörler: İyi huylu tümörler genellikle cerrahi müdahale ile çıkarılır. Kötü huylu tümörlerde ise cerrahi müdahale, radyoterapi ve kemoterapi gibi tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Önleme ve Korunma
Dil altı tükürük bezi şişmesini önlemek için bazı önlemler alınabilir:
- Düzenli ağız hijyeni sağlanmalı, dişler günde en az iki kez fırçalanmalı ve diş ipi kullanılmalıdır.
- Bol su içilerek tükürük bezlerinin düzenli çalışması teşvik edilmelidir.
- Ağız sağlığını olumsuz etkileyebilecek sigara ve alkol gibi alışkanlıklardan kaçınılmalıdır.
- Düzenli diş hekimi kontrolleri ihmal edilmemelidir.
Dil altı tükürük bezi şişmesi, dikkat edilmesi gereken bir sağlık sorunu olup, belirtiler görüldüğünde bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.
|
