Tükürük Bezleri Anatomisi
Tükürük bezleri anatomisi, tükürük, tükürük bezleri tarafından ağza salgılanan renksiz, kokusuz, tatsız, hafif şekilde bulanık ve hafif kıvamlı bir salgıdır. Normal bir insan bir gün içerisinde 1-1.5 litre civarında tükürük salgılar. Yemek yerken çoğalan tükürük salgısı, diğer zamanlarda ve özellikle uyku sırasında minimal düzeye iner. Tükürük bezleri anatomisi incelenmeden önce tükürüğün yapısına göz atalım.
Tükürüğün içeriğinin %99.5'i su geri kalan 0.5'i ise suda erimiş organik ve inorganik maddelerdir. Bu inorganik maddeler magnezyum, potasyum, kalsiyum, hidrojen, florid, iodidler, sodyum fosfat, karbonat, oksijen, azot, karbondioksit ve amonyaktır. Tükürüğün Ph değerini ayarlayan tükürük salgısı içerisinde bulunan karbondioksittir. Tükürük salgısında bulunan organik maddeler ise pityalin, musin, maltaz, üre, ürik asit, eritro poetin. Lizozim. Bradikinin, mukopolisakkaritler ve çeşitli proteinlerdir. İçeriğindeki önemli maddeleri nedeni ile önemli görevleri bulunan tükürük bezleri, ağız mukozasını sürekli ıslak tutarak diş sağlığı için önemli fonksiyonları yerine getirir. Sindirimi ağız içinde başlatan tükürük, kuru ve katı besinleri yumuşatma özelliğine sahiptir. Antibakteriyel ve antifungal özellikte olan tükürük tat duyusunun alınmasına yardımcı olur.
Tükürük bezleri anatomisi nasıldır?- Parotis bezi, 25-30 gram ağırlığına sahip olan parotis bezi, ramus mandibulanın arkasında, kulağın alt ve ön tarafında fossa retromandibularis isimli çukur kısımda yer alır.
Ters şekilde duran bir piramidi andırmaktadır. Majör tükürük bezlerinden biri olan parotis bezinin, süperior, süperfisialis, anteromedialis, posteromedialis olmak üzere dört yüzü bulunmaktadır. Süperior yüz, meatusacustius externus'un kıkırdak parçası ve artikularis temporalis'in arka yüzü ile komşu şeklindedir. Parotis bezinin, fasies süperfiliaisi ve platysmanın arka kenarı ile çevrilidir. Posteromedial yüz ise prosesus mastoideus sternokleidomastoid kas, digastrik kasın posterıor karnı, styloid proses ve buna bağlı kaslar ile çevrilidir. Anteromedial yüzey, ramus mandibulanın arka kenarının rahat yerleşebileceği şekilde oluklu bir şekildedir. Bu kısım masseter kasın, posteroinferior kısmını temperomandibular eklemin alreral kısmını ile medial piterogoid kasın bazı kısımlarını çevrelemektedir. Parotis bezi salgılarını stenon kanal yardımı ile ağız içerisine boşaltır. 3 cm çağındaki bu kanal 4-5 cm uzunluğundadır. Kanalın ağza açılan kısmında bir sifinkter olmasına rağmen, kolayca kateterize edilebilmektedir. Stenon kanalı tragustan komissura labioum'a çizilmiş hat yönünde öne doğru, masster kasın ön kenarına kadar ilerler. Bu kısımdan içe bükülme yolu ile korpus adikosum bukkayı geçerek buksinatör kası delerek ikinci üst molar dişin, bukkal yüzü hizasında yanaktan ağız boşluğuna açılır.
- Submandibular bez, çene altında bulunan bu bez iki adettir. Ağırlığı 7-12 gramdır. Submandibular bez alt çene korpusu orta kısmı iç yüz ile bivanter kasın iki karnı arasında bulunmaktadır. Submandibular bezlerin şekilleri düzgün değildir. Submandibular bezin boşaldığı kanala wharton kanalı adı verilir. Wharton kanal 5 cm uzunluğundadır.
- Subligual bez, tükürük bezleri anatomisi açısından en küçük majör bezdir. Ağırlığı 3-4 kg civarındadır. Ağız taban kısmında çenenin iki tarafında bulunur. Diğer bezlerdeki gibi özel bir loju yoktur. Çok sayıda tükürük bezinin birleşiminden oluşmaktadır. Bu çok sayıdaki tükürük bezlerinin hepsinin ayrı birer kanalı bulunur. Pilika sublangualise açılan kanalların sayısı, 8-15 adet arasındadır. Bu bezlerin en büyüğü bartholin kanalıdır.
20.01.2024 08:34:26
Tükürük Bezleri Anatomisi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|