Tükürük bezi taşı ameliyatı, tükürük taşı tükürük kanal sisteminde gelişen, kalsifiye şeklindeki yapılardır. Kanal lümeninde bulunan debris etrafına kalsiyum tuzlarının birikmesi ile oluşur. Debrislerin nedeni yoğun mukus, kanal epitel hücreleri, bakteri ya da yabancı cisimler olabilmektedir. Tükürük taşının tam ve kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, kronik sialadenitis ve parsiyel obstrüksiyon durumları tetikleyici birer sebep olabilmektedir. Tükürük taşı, tükürük bezi kanalında gelişebileceği gibi tükürük bezi içerisinde de gelişebilmektedir. Sarı-beyaz veya sarı-kahverengi renkte olabilmektedir.

Tükürük bezi taşı, sialolitler radyografik incelemesinde radyoopark şeklinde görüntülenmelerine rağmen, tüm taşlar radyograflarda izlenemeyebilir. Çünkü tükürük bezi taşları, kalsifikasyon derecelerine göre görüntülenir. Yani bunun anlamı radyolüsennte olabilmeleridir.

Tükürük bezi taşları radyagrafik incelemelerde dikkat gerektirir. Çünkü çeşitli duruş pozisyonları, fark edilmelerini zorlaştırabilmektedir. Majör tükürük bezindeki küçük taşlarda sıcak su uygulaması ve masajla sekresyon artırılarak çıkarılmaya çalışılırken büyük tükürük bezi taşları cerrahi yöntem ile çıkarılır.

Tükürük bezi taşı ameliyatı ultrason ve bilgisayarlı görüntüleme yöntemleri ve radyolojik tetkikler sonucu koyulan teşhisten sonra, tükürük bezi taşının yanı sıra akut bakteriyel bir enfeksiyon durumu da söz konusu ise öncelikle bu enfeksiyon tedavi edilir. Tükürük bezi taşlarında klasik tedavi şekli ameliyattır. Cerrahi yöntem ağza yakın olmayan daha derin yerde olan taşlar için tercih edilir. Tükürük bezi taşı ameliyatı son zamanlarda endoskopik yöntem ile ameliyat edilmektedir. Ancak her tükürük bezi taşı için bu yöntem de başarı sağlanamamaktadır. Endoskopik yöntemde kişide birden fazla taş olması nedeni ile hepsi tek bir seferde çıkarılmadığından dolayı, yeniden taş oluşma riski fazladır. Yöntemde çok ince uçlu endoskoplar ile, tükürük bezi kanalına girilerek, çok küçük bir kesi ile taşlar temizlenir. Sialendoskopi teknolojisi kullanılmadan önce, tükürük bezi taşı ameliyat ile tamamen çıkarılıyordu. Bu yöntemle tükürük bezinin korunması daha ön plana çıkmıştır. Bu tedavi şeklinde son derece hızlı iyileşme, düşük cerrahi komplikasyon oranı, kalıcı bir ameliyat izi olmaması, kalıcı sinir hasarı riski olmaması ve normal anatomik fonksiyonların korunması gibi olumlu yönler söz konusudur.